Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi’nden Doç. Dr. Deniz Anıl ODABAŞI, Deniz Teknolojileri Meslek Yüksek Okulu’ndan Dr. Öğretim Üyesi Serpil ODABAŞI ve Uygulamalı Bilimler Fakültesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Ozan DENİZ’in birlikte yer aldığı “Zoology in the Mİddle East” dergisinde yayınlanan makaleye göre, Kazdağı ve çevresindeki sucul ekosisteminde 8 yeni canlı türü keşfedildi.

Dünya zooloji literatüründe ilk defa tanımlanan bu canlılardan birisinin isimlendirmesi Nobel ödüllü bilim insanımız Prof. Dr. Aziz SANCAR’ a itafen “Grossuana azizsancari” olarak literatüre geçirilmiştir.

Yeni canlı türlerini tanımlayan Doç. Dr. ODABAŞI “Yeni tanımlanan türlerimizden bir tanesine, bilimsel çalışmaları ve buluşları ile Nobel Bilim ödülüne layık görülen ve ülkemizi bilimsel alanda temsil eden Aziz SANCAR hocanın ismini vermek bizim için ayrıca gurur kaynağı olmuştur.

Diğer türlerin isimlendirmeleri, Grossuana tunceri, Grossuana arslanarum, Grossuana onderi, Grossuana canakkalensis, Grossuana bayramicensis, Grossuana kırkgozlerensis ve Grossuana kazdagiana olarak kaydedilmiştir. Bu isimlendirmelerin hepsi bizim için önemli değerleri ifade etmektedir. Mesela G. tunceri; geçtiğimiz yıl fakültemizden emekli olan Prof. Dr. Sezginer TUNÇER hocamıza, G. arslanarum, Dr. Serpil ODABAŞI’nın 2. Tez danışmanı olan Prof. Dr. Naime ARSLAN hocamıza, G. önderi, emekli Doğa Koruma ve Milli Parklar eski müdürü Ünsal ÖNDER beye atfen yapılmıştır.

Şekil 1. A-F: Grossuana azizsancari, G-L: Grossuana kazdagiana.

Bu isimlendirmeler arasında bölgeye özgü isimlendirmeler de tercih ettik, mesela Çanakkale, Bayramiç, Kazdağı ve Kırkgözler Kaynağı da bu isimlendirmeler için çalışmamızda kullanılmıştır. Bölge isimlendirmeleri özellikle endemik türler sıklıkla için kullanılır ve o bölgeyi temsil ettikleri için bu şekilde bir isimlendirme yapılabilir.

Şekil 2. A-F: Grossuana önderi, G-L: Grossuana bayramicensis, M-S: Grossuana kirkgozlerensis.

Bu bilimsel keşifleri içeren makale Doğa Koruma ve Milli Parklar 2. Bölge Müdürlüğü ile paylaşılmış ve bu endemik canlılarımızın korunması için gerekli çalışmalar başlatılmıştır.”

Şekil 3. A-D: Grossuana canakkalensis, E-H: Grossuana arslanarum, I-L: Grossuana tunceri

Doç Dr. ODABAŞI ve çalışma ekibinin Çanakkale ve civarından farklı cinslere ait tanımladıkları yeni canlı türü sayısı son keşifler ile birlikte 16’ya ulaşmış, toplamda ise Türkiye genelinde 19 olmuştur. Son çalışmaları hakkında bilgi veren Odabaşı “Çanakkale, Kazdağı ve çevre ekosistemi farklı iklimsel özelliklerin kesiştiği çok özel bir coğrafi alanı temsil ediyor, ayrıca dağlık bir yapıda olması ve su kaynaklarının birbiriyle bağlantısının olmaması türleşme ve endemizm için oldukça önemli bir etken. Çanakkale’nin orman alanlarının uzun yıllardan beri oldukça iyi bir şekilde korunuyor olması da endemik canlıların ve ekosistemdeki tüm canlılığın günümüze kadar ulaşmasında önemli bir rol oynuyor. Bunların yanında saha araştırması yaparken detaylı ve dikkatli bir örnekleme yapılması gerekiyor, çalışma ekibinin tecrübesi burada ön plana çıkıyor. Bu bakımdan çalışma ekibimize ve özellikle de eşim ve meslektaşım Dr. Serpil Odabaşı’na destekleri için minnettarım” ifadelerini kullandı.